Zmiany klimatyczne powodują również zanikanie jezior: tak właśnie dzieje się na Grenlandii, gdzie ogromna masa wody została zassana do pęknięcia w tafli lodu, „znikając” w ciągu 5 godzin. Przerażające zjawisko, zwłaszcza z powodu jego przyczyn.
Temperatura wzrasta, lód topnieje, tworzą się jeziora, które mogą mieć krótkie życie, zapadając się w szczeliny, które być może utworzyły się rok wcześniej: nazywa się to „ drenażem jeziora ” i może wskazywać na zbliżającą się katastrofę.
Korzystając z dronów wykonanych na zamówienie, wystarczająco mocnych, aby wytrzymać ekstremalne warunki Arktyki, zespół naukowców pod kierunkiem University of Cambridge (Wielka Brytania) przeprowadził pierwsze obserwacje dotyczące powstawania szczelin pod jeziorami wodnymi, które są wynikiem topnienia pokrywy lodowej. lodowcowy lód Grenlandii. Te pęknięcia mogą zasysać wodę powierzchniową, przenosząc ją pod lód.
Szczelina, która „zassała” tak olbrzymią masę wody, faktycznie utworzyła się rok wcześniej: jednak badania wykazały, że napływ wody w stanie ciekłym, z kolei wytworzony przez topnienie lodu, spowodował wzrost jeziora a drenaż rozpoczął się, gdy dotarł do pierwszej krawędzi. Wtedy wszystko wydarzyło się w 5 godzin .
Zdjęcie: University of Cambridge
Tworzenie się jezior arktycznych nie jest niczym nowym: w rzeczywistości każdego lata tysiące z nich tworzą się na pokrywie lodowej Grenlandii w miarę wzrostu temperatury, a wiele z nich może w ciągu kilku godzin spłynąć przez zagłębienia, które na ogół pozostają otwarte dla reszty. sezonu, ponieważ woda topniejąca spada pod lód. Ponieważ pokrywa lodowa ma zwykle kilometr lub więcej grubości, strumień wody wygląda jak gigantyczny, przerażający wodospad .
Podczas prowadzenia badań z pola na lodowcu Store w północno-zachodniej Grenlandii, zespół był świadkiem procesu aktywacji pęknięcia i jego rozprzestrzenienia się na 500 metrów w głąb jeziora, powodując szybkie osuszanie. Podczas wielu lotów dronów naukowcy udokumentowali przepływ wody do szczeliny i późniejszej ścieżki pod lodem.
Zdjęcie: Poul Christoffersen / University of Cambridge
W szczegółowej rekonstrukcji zjawiska, które bardzo rzadko obserwuje się bezpośrednio, zespół pokazał, w jaki sposób stopiona woda powoduje powstawanie nowych pęknięć, a także rozszerzanie się uśpionych.
W ciągu zaledwie pięciu godzin pięć milionów metrów sześciennych wody , czyli równowartość 2000 basenów olimpijskich, zostało zassanych na dno pokrywy lodowej przez szczelinę, co również spowodowało powstanie nowej wnęki i zmniejszenie jeziora do jednej trzeciej jego rozmiaru. oryginalna objętość .
Spowodowało to przyspieszenie przepływu lodu z dwóch metrów dziennie do ponad pięciu w miarę przenoszenia wód powierzchniowych, co z kolei podniosło lądolód o pół metra. W rzeczywistości jest to reakcja łańcuchowa, która może wywołać katastrofy.
„Mogliśmy nie docenić wpływu tych lodowców na ogólną niestabilność pokrywy lodowej Grenlandii - wyjaśnia Tom Chudley , pierwszy autor pracy - Rzadko jest bezpośrednio obserwować te szybko drenujące jeziora: mieliśmy szczęście, że znaleźliśmy się w tym momencie we właściwym miejscu. całkiem dobrze".
Ale o wiele więcej niż szczęśliwa i spektakularna obserwacja.
„Te lodowce poruszają się już wystarczająco szybko, więc działanie jezior może nie wydawać się tak dramatyczne (…), ale efekt ogólny jest bardzo znaczący - przypomina Poul Christoffersen , który prowadził wyprawę. Większość obserwacji dostarczają satelity, które pozwalają nam zobaczyć, co dzieje się na całej pokrywie lodowej, ale obserwacje zebrane za pomocą dronów pozwalają uzyskać znacznie więcej niuansów drenażu jeziora. Możemy też obserwować tworzenie się i ponowne otwieranie pęknięć, co nie jest możliwe z satelitów ”.
Drony, zbudowane w Scott Polar Research Institute, były wyposażone w automatycznego pilota i samodzielnie latały po trasach lotów zaplanowanych na godzinę. Dzięki zamontowaniu wbudowanego odbiornika GPS zespół był w stanie dokładnie zlokalizować i zebrać setki zdjęć wykonanych podczas każdego badania. Zdjęcia posłużyły następnie do stworzenia szczegółowych rekonstrukcji 3D powierzchni lądolodu.
Wyniki pokazują, że szybko płynące lodowce na Grenlandii są narażone na ciśnienie topnienia wód powierzchniowych i że zmiany przepływu lodu zachodzą w znacznie krótszych skalach czasowych, niż wcześniej sądzono.
Zdjęcie: Tom Chudley / University of Cambridge
Zespół wykorzystuje teraz materiał filmowy do identyfikacji „gorących punktów”, w których pokrywa lodowa zachowuje się wrażliwie, i za pomocą sprzętu wiertniczego bada, jak może się ona zmieniać w ciągu następnych kilku dekad wraz ze wzrostem temperatury.
Szacunki przeprowadzone do tej pory przez społeczność naukową wskazują na utratę miliarda ton lodu każdego dnia , co sprawia, że pokrywa lodowa Grenlandii jest największym pojedynczym czynnikiem przyczyniającym się do wzrostu poziomu mórz na świecie .
Praca, wykonana w ramach projektu Responder finansowanego z programu Komisji Europejskiej Horyzont 2020, została opublikowana w Proceedings of the National Academy of Sciences .
Przeczytaj także:
Jak i dlaczego zmiany klimatyczne wpływają na nasze zdrowie
Choroby, powodzie, pasożyty komarów, niedobory wody… globalne ocieplenie jest o 20% gorsze w regionie Morza Śródziemnego
Okładka: Poul Christoffersen / University of Cambridge
